سیستم اطلاعات جغرافیایی یا GIS چیست؟

GIS مخفف عبارت Geographic Information System می باشد که در فارسی به "سامانه اطلاعات جغرافیایی" ترجمه گردیده است و با توجه به گستردگی کاربردهای آن در صنایع مختلف، تعاریف بسیاری برای آن مطرح گردیده است. در این تعریف، سامانه اطلاعات جغرافیایی به مجموعه ای از سخت افزار، نرم افزار، داده های جغرافیایی و منابع انسانی گفته می شود که به منظور جمع آوری، تجزیه و تحلیل و به کارگیری کلیه اطلاعات جغرافیایی مورد استفاده قرار می گیرد. **تعریفی کاربردی از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS:** در این تعریف سیستم GIS به سیستمی اطلاق می گردد که امکان ثبت اطلاعات هر قسمت از نقشه و اصطلاحاً لایه ها را بصورت مجزا داشته باشد و بتوان پس از ثبت آنها بصورت لایه به لایه اطلاعات را تکمیل، تفکیک و کنترل نمود. در چنین سیستمی می توانید به دلخواه لایه های کاربردی خود را بر روی هم قرار داده و بسته به نیازهای هر منطقه یا کشور در بخش های مختلف از آن استفاده نمود، از جمله: • مطالعات زیست محیطی • برنامه ریزی شهری و شهرداری • خدمات ایمنی شهری • مدیریت حمل و نقل و ترافیک شهری • مدیریت ناوگان • تهیه نقشه های پایه • مدیریت کاربری اراضی • خدمات بانکی و پستی • مطالعات جمعیتی • مدیریت تأسیسات شهری (برق، آب، گاز) **سیستم GIS در قالب یک مثال کاربردی:** فرض کنید کشاورزی در یک منطقه وسیع چند هکتاری اقدام به کشاورزی می نماید. در ابتدا نقشه هایی از ناهمواریهای زمین و جنس خاک تهیه می شود. در اقدام بعدی سعی می شود عملیات شخم زنی متناسب با ناهمواریهای زمین انجام گیرد. در مرحله بعدی، عملیات بذر افشانی انجام می شود که با توجه به ساختار زمین می تواند برهای متفاوت و یا حتی پخش متفاوت انجام گیرد. در مرحله بعد آفت زدگی محصول، سم زدایی و میزان برداشت محصول و بهره وری سیستم هر کدام به تفکیک به سیستم GIS اضافه می شود. **کاربرد GIS در مدیریت ناوگان:** در زمینه مدیریت ناوگان نیز بنا به نقشه های خاصی که ارگان ها و شرکت ها تهیه می نمایند و با اضافه نمودن آنها به سیستم GIS، اقدامات لازم جهت مدیریت بهتر را فراهم می سازد.